Foto van Weesp

Burgerwetenschap

De Weesper Vereniging wil onderzoeken wat leeft in Weesp. Soms kun je dat redelijk eenvoudig in kaart brengen, maar soms kan het best ingewikkeld zijn. Een voorbeeld dat ons aan het denken heeft gezet is een inspraakavond eerder dit jaar in het kader van het programma-akkoord van de bestuurscommissie. Op een avond in Driemond klaagde een bewoner dat ze in Driemond last hebben binnenvaartschepen op het Amsterdam-Rijnkanaal die illegaal hun ruimen luchten. Daarbij zou sterk verontreinigde lucht vrijkomen. In Amsterdam schijnt een installatie te zijn waar ze dat legaal kunnen laten reinigen, maar dat kost geld, dus sommige schepen doen het liever illegaal tijdens het varen. 

In de evaluatie van de inspraakavonden schreef het bureau Tertium:

In Driemond werd opgemerkt dat ze veel last hebben van schepen die onwettig hun ruimen luchten. De klacht is dat dit niet wordt gehandhaafd. Deze opmerking was heel specifiek en valt binnen de verantwoordelijkheid van de bestuurscommissie. Deze werd beleidsmatig overgenomen maar dan in zo ruime bewoording dat die buiten de verantwoordelijkheid van de bestuurscommissie valt: ‘Voor een schoner leefklimaat maken we ons sterk voor een verbetering van de lucht- en waterkwaliteit.’

In het definitieve programma-akkoord is die laatste zin weer verwijderd. Het gevolg is dat er met een heel specifiek probleem de komende jaren waarschijnlijk niets gedaan gaat worden. 

Wij vroegen ons af of we daar als vereniging niet iets mee zouden kunnen doen? Kunnen we niet zelf meten of er een probleem is? Zo moeilijk kan dat toch niet zijn? En zo belandden we in de wondere wereld van de burgerwetenschap. Want wat blijkt, er zijn in heel Nederland talloze initiatieven die lucht- en waterkwaliteit meten. Burgerwetenschap noemen ze dat. Of in fancy Engels, Citizen-Science. 

Toen wij ons in die wereld verdiepten kwamen we erachter dat er net op dit moment een nieuwe organisatie wordt opgezet, Citizen-Science-Nederland en dat die in Utrecht op 7 december een startbijeenkomst organiseerden. We hebben ons direct aangemeld en met twee leden zijn we naar Utrecht gegaan. 

Het was een geweldige bijeenkomst. Er blijken allerlei interessante onderzoeken te lopen waarbij burgers betrokken zijn. Sommige woorden aangestuurd van boven, vanuit universiteiten of overheden, andere zijn ontstaan van onderop, vanuit burgerinitiatieven. Vaak wordt er samengewerkt. Neem bijvoorbeeld Hollandse Luchten, een onderzoek dat vanuit de Waag en enkele bezorgde burgers is ontstaan en dat nu onder de hoede valt van de provincie Noord-Holland. Of Meet je Stad, een burgerinitiatief uit Amersfoort, dat nu samen met de gemeente daar allerlei onderzoeken doet. En zo zijn er tientallen voorbeelden te geven. Het was een geweldig inspirerende dag.

Wat betekent dat nu voor Weesp? Om te beginnen gaan we eind januari een cursus volgen bij Meet je Stad om te zien hoe dat in de praktijk werkt als je zelf meetstations wil gaan inrichten. En dan gaan we nadenken of, en zo ja hoe we in Weesp een meetproject zouden kunnen opzetten. Naar de lucht rond het Amsterdam-Rijnkanaal bijvoorbeeld, of fijnstof in Weespersluis, of hoe zit het nou met de zwemkwaliteit van het Vechtwater? Het is niet moeilijk om een aantal projecten te bedenken. We houden je de komende maanden op de hoogte hoe het verder gaat.

Het idee is in elk geval dat het goed zou zijn om te weten hoe het zit met de lucht- en waterkwaliteit in Weesp en Driemond en als we dat dan weten, dan kunnen we met die informatie naar de politiek. En als er reden tot zorg is, dan is er ook een duidelijke aanleiding voor de politiek om maatregelen te nemen.

Lijkt het je leuk om mee te doen met dit project, laat het dan weten via info@deweesper.nl.